PEDAH KURING IGEL-IGELAN
jeung ceuceuleuweungan, barudak awéwé-lalaki ramé aréak-éakan salusurakan,
sawaréh pating corowok: "Mang Dipdip gélo! Mang Dipdip gélo!" Ari
kolot-kolot nu ngaregreg ti kajauhan, teu kendat garogodeg bangun anu
haréraneun pisan. Malah nu narangtungna rada dareukeut mah, kadéngé alistigpar
nyarebut jenengan Alloh.
"Emh deudeuh,
karunya teuing ngora-ngora tur kasép, ari taeun bet kurang saeundan." ceuk
Bi Aning nu nangtung teu jauh, bari ngusapan dadana.
Tapi kuring teu paduli,
mangsa bodo, kuring teu rek ambil pusing; rek disarebut gelo, rék disarebut
kurang saeundan. Da kuring pribadi mah ni'mat pisan igel-igelan jeung
tetembangan téh. Padahal maranéhna oge mun manggih kabungah jeung kani'matan
téh, réa nu sok rerengkenekan jeung hahariringan; tapi tara disarebut gélo,
komo maké disarurakan mah. Naha, naon bédana jeung kuring, pada sama mahluk
Pangéran? Moal gana-gana kuring igel-igelan jeung tetembangan, mun teu manggih
kabungah jeung kani'matan. Kabungah jeung kani'matan paparin Pangéran. Ku
lantaran kitu kuring teu paduli, kuring terus-terusan ngigel jeung
ceuceuleuweungan:
Kuring lain ngaji kosar,
nya biko nya kasar.
Kuring lain ngaji dosar,
nya bodo nya sasar.
Tapi kuring ngaji gosar,
digogo bari disasar.
Ngaji rasa,
bodo!
Ngaran kuring Dipa, sok
Di-Dip-dip-Dip-dip. Ti leuleutik ngaran Dipa téh. Béjana, hartina Dipa téh tai
munding. Kungsi ku kuring ditanyakeun ka Ema, basa anjeunna aya kénéh dikieuna.
Kieu waleranana téh: "Réa jelema nu ngaranna alus, upamana Haji Sobar,
tapi manéhna barangasan. Haji Ma'mur tapi hirupna kékéréhét. Raden Darmawan
tapi korétna udubillah, ka nu musapir oge kelu ngusir. Nya kitu deui aya nu
nyieun perusahaan Rikrik Gemi, tapi nu bogana nya awuntah nya rucah. Aya nu nyieun
ngaran gedong Répéh Rapih tapi ripuh, da usaha teu kaur ku paséa. Tah, nu matak
Awak mah dingaranan téh Dipa. Enya Dipa téh tai munding, barang kotor luyu
jeung asal manusa. Tapi muga-muga ku maké ngaran kotor téh jadi sabalikna Awak
jadi jelema beresih haté".
Waktu umur kuring nincak
kasapuluh taun, Ema téh pupus. Sapupusna Ema. Bapa cruk-crek baé. Éta baé nepi
ka kuring bujang téh, ngalaman tilu indung téré. Ari indung téré téa réréana
mah nya kitu. Tapi kuring teu ngaleuleungitkeun kana kanyaahna, kuring
disakolakeun jeung dipasantrénkeun, najan ukur tamat sakola désa jeung khatam
Kur'an.
Waktu kuring ‘disapih’ ku
Bapa jeung indung téré, kuring teu boga naon-naon, lungah-lingeuh teu puguh
gawé. Rék tani teu boga sawah, rék dagang teu boga modal. Hirup di lembur asa
sundul, dunya asa jadi heureut. Beng kuring indit usaha milu jeung batur usaha
ka peuntas, ka Jambi. Tapi najan cenah di Jambi téh réa duit, ari keur jelema
bodo cara kuring mah di mana-mana ogé sarua baé. Eta baé dagang és genep bulan
téh ukur boga saongkoseun balik ka lembur.
Hiji mangsa kuring
ditéang ku Mang Haji paman kuring adina Bapa. Anjeunna nganaséhatan, kieu pokna
téh: "Ditenjokeunana ku Emang Ujang teh bangun teu maju-maju. Maksud téh
tina kahirupan, di dieu susah di peuntas ogé susah. Kieu ayeuna mah, turutkeun
omongan Emang, Ti ayeuna Ujang kudu ngisat diri. Ujang geura meresihan awak. Muga-muga
Alloh maparin pijalaneun Ujang mulya."
"Kumaha carana,
Mang? Hoyong ti kapengker abdi téh."
"Sukur atuh ari aya
karep sorangan mah, leuwih utama. Kieu carana, sakumaha anu dilakonan ku Emang,
basa Emang keur prihatin kawas Ujang ayeuna. Mimiti salila opat puluh poe Ujang
kudu mutih, hartina teu meunang ngadahar naon-naon, iwal ti cai hérang jeung
sangu. Ari sanguna méméh didahar téh tinyuh heula ku cai. Tamat éta, geura mandi
di unggal tengah peuting di balong sarta maju ka hareup. Hartina peuting ka hiji
di balong nu pangdeukeutna, peuting ka dua maju di nu ditueunana deui, jeung
saterusna. Beuki jauh, beuki jauh, nepi ka opat puluh peuting. Omat ulah
kapanggih ku jelema. Sanggeus tamat sarta teu aya halangan naon-naon, Ujang
kudu nutup manéh di kamar, ulah ka luar-luar Sarta kudu mati-geni, teu meunang dahar
teu meunang nginum, saminggu lilana. Mun anu sakitu henteu batal, insya Alloh sagala
pamaksudan Ujang baris dikabul." Tuluy Mang Haji téh miwarang nyatetkeun
babacaan-babacaanana, sarta kudu diapalkeun.
Poé isukna ogé kuring
geus prung ngalakonan papagah Emang. Malah matuh ogé henteu di Bapa, tapi di
bumi anjeunna. Nu kahiji nya éta mutih opat-puluh poé téa, berekah teu aya
halangan-harungan nanaon, tamat. Nya kitu deui nu kadua, mandi unggal peuting
di unggal balong téh, teu kungsi panggih jeung jelema, kari anu beuratna nya éta
ngaringkeb manéh di kamar bari mati geni. Sapeuting, dua, tilu, nepi ka peuting
kalima mah, ripuh pisan. Panas bayeungyang, peujit asa dirérab. Keselna lain
lumayan, sapeuting téh ngan henteu asa sapuluh taun mah. Titingalan rupa-rupa,
pikasieuneun, pikaseurieun, pikarujiteun jeung rupa-rupa deui.
Tah dina peuting ka genep,
rupana mah tanaga jeung napsu téh geus béak, awak tiis teu panas teu hareudang,
teu halabhab teu lapar, haté manteng ka Nu Hiji. Titingalan nu teu paruguh teu
aya deui, langit pinuh ku béntang nu tingkariceup, cahyana aya nu héjo, aya nu
konéng emas, kayas, bungur jeung bodas malati; tingsirorot maruragan kana sirah,
tiis ni'mat teu aya babandinganana. Peuting ka tujuh, awak geus teu bisa
walakaya, haté pasrah ka Nu Kagungan. Jempling, teu aya nu kadéngé teu aya nu
karasa, tiis dingin paripurna, suwung, nu aya ngan ka-Akbaran Anu Maha Kawasa.
Katingal leungeun Mang
Haji ngarampa dada kuring, tuluy tonggong leungeunna diantelkeun kana liang
irung kuring. Lalaunan awak kuring ngangkat, pung ngapung beuki lila beuki
muluk. Mang Haji katingalna beuki leutik, nepi ka lesna pisan.
Bus kuring ka karaton
sigrong, Gulang-gulang nu jaraga kabéh maréré hormat. Kuring leumpang di
tengah-tengah barisan mojang gareulis, anu teu eureun-eureun ngawuran kembang
malati ka kuring bari rampak ngarawih, sorana halimpu angin-anginan:
Kuring lain ngaji kosar,
nya biko nya kasar.
Kuring lain ngaji dosar,
nya bodo nya sasar.
Tapi kuring ngaji gosar,
digogo bari disasar.
Ngaji rasa,
bodo!
Burudul para gegedén nu
mapag. Kuring dideuheuskeun ka nu boga karaton. Pameget anu linggih dina korsi gading
éstu matak sérab ningalna. Lain baé panganggona anu hurung hérang sarwa héjo,
tapi pameunteuna hurung mancur pinuh ku wibawa jeung komara. Anjeunna
ngahiap-hiap, miwarang kuring ngadeuheusan. Kuring didiukkeun milu hempak jeung
gegedén anu caralik di handap di payuneunana. Breng istri-istri téh rampak
ngarawih, pok-pokanana persis saperti anu dikarawihkeun ku mojang-mojang tadi.
Jep nu ngarawih, jung
Raja ngadeg, tuluy lungsur nyampeurkeun ka kuring. Ceg pananganana duanana
nyepeng kana sirah, bari deku anjeunna niupan embun-embunan. Tuluy sasauran
ditompokeun kana ceuli:
"Muga hidep sing
jadi jelema soléh. Keun ku Éyang diaping-dijaring."
Ari nyah beunta, kuring
pohara kagétna, da geuning keur pada ngariung-riung. Kadéngé hawar-hawar Bapa
kuring nyarita ka Mang Haji: "Lain atuh Ki Haji, kumaha mun urang inuman
citajén baé sugan budak teh?"
"Ulah Ka, kapalang,
kapan ngan sababaraha jam deui baé. Moal, moal nanaon."
"Enya kapan geus
sakitu ripuhna. Malah kapan tadi mah, sugan téh geus tuluy. Bisi kuma onam Kaka
mah, sieun katempuhan ku indungna."
Ngadéngé kasauran Bapa
kitu, kuring maksakeun imut. Atuda kapan Ema téh geus lila teu aya di kieuna.
Tapi Mang Haji keukeuh
teu mikeun. Najan mikeun ogé, kuring nu moal daék, atuda cek kuring gé tadi,
ayeuna kuring téh geus teu ngarasa halabhab teu ngarasa lapar, teu boga-boga
acan parasaan. Komo maké aya kahayang mah.
Gelendung Magrib, kawas
nu papaheula pada hayang ngahuapan citajén ka kuring. Mang Haji nadahkeun
panangan ka luhur, bari ngucap Alhamdulillah.
Saminggu ti harita,
kuring geus jagjag waringkas deui sakumaha sasari. Saminggu deui ti dinya, ka
kuring aya nu ngajak nganémer ka Jambi. Beng kuring indit deui ka Jambi ngadua kalian.
Ku nu boga duit pohara kuring dipercayana. Kauntungan kawas nu dikedukan baé.
Sataun borongan téh kakara anggeus. Kuring balik ka lembur téh rebo ku babawaan.
Barang sipat nyamu, wol mah wol. Aya lima koperna. Barang-barang emas
perhiasan, aya dua kilona. Duit ngan teu pinuh bae sakopér.
Tepi ka lembur, ngendek
popoéan, kuring kawin. Kabéh babawaan dipasrahkeun ka pamajikan, sanggeus
misahkeun keur Bapa jeung Mang Haji, itung-itung pamulang tamba kana
kahadéanana. Malah indung téré ogé disalinan ka perhiasan-perhiasanana. Pohara
aratoheunana. Pamajikan téh koloteun, maké meuli imah sawah, meuli balong ogé.
aya tiluna, komo domba mah mani gereyek.
Hiji mangsa karek pisan
awéh salam tas salat Subuh, aya sora kana ceuli mani atra pisan: "Hidep
téh lain rék jadi jalma soléh téa?"
"Sumuhun."
"Rék ti iraha
ngamimitian?"
"Raraosan mah
parantos."
"Enya rarasaan
wungkul. Ti poé ieu, nya!"
"Mangga."
"Bedahkeun balong nu
di girang. Pilihan laukna nu galedé, tuluy bawa ka pasar. Nitah mawana ka nu
séjén, buruhan baé sing peryoga."
"Mangga."
"Sasauran sareng saha,
Akang?" cek pamajikan nu geus nangtung di panto musollah.
"Ah teu nyarita
jeung sasaha!"
"Geuning ?"
"Geus, tong réa
carita awéwé mah. Anggur sadiakeun cikopi, Akang rék ka sawah."
Sanggeus dangdan jeung
réngsé ngopi, kencling kuring ka balong, der ngabedahkeun dibantuan ku barudak
tatangga anu disampeuran sapanjang jalan. Pamajikan mah teu nyahoeun kuring
ngabedahkeun téh. Laukna diakut dina karamba ka pasar aya tilu tanggunganana.
Nepi ka pasar, cek nu nelepon kana ceuli téh kudu dibagikeun ka nu teu baroga
jeung ka tukang baramaén.
Nya dibagikeun, aya nu
dua aya nu tilu, pohara aratoheunana. Narampanana oge réréana bari ngadarégdég,
tayohna bawaning ku atoh. Kacipta ku haté, manaha teuing nari'mateunana engké ngadalaharna,
atuda meureun saumur-umur kakara rék ngadahar lauk pungkil. Haté kuring jadi
kebek ku kabungah jeung kani'matan, lantaran geus bisa méré kabungah jeung
kani'matan ka sasama kaula. Nepi ka éta rasa téh ku kuring teu katahan deui,
rengkenek kuring igel-igelan jeung ceuceuleuweungan:
Kuring lain ngaji kosar,
nya biko nya kasar.
Kuring lain ngaji dosar,
nya bodo nya sasar.
Tapi kuring ngaji gosar,
digogo bari disasar.
Ngaji rasa,
bodo!
Jelema sapasar kabéh
ngadeugdeug, barudakna pating corowok: "Mang Dipdip gélo! Mang Dipdip gélo!"
Tapi kuring teu paduli, sungut-sungutna ieuh.
Isukna, der deui balong
nu di tengah dibedahkeun. Laukna, nya kitu dibagikeun deui. Ni'mat rarasaan téh,
rengkenek deui kuring igel-igelan bari ceuceuleuweungan cara kamari. Barudak nu
géak-ngéak jeung nyurakan beuki réa ti kamari, tapi nu aratoheun oge beuki réa,
aratoh barisa dalahar jeung lauk pungkil.
"Ku naon balong téh,
bet laukna dibagikeun? Kapan éta téh meunang meulian burayakna ogé?" ceuk
pamajikan bangun keuheuleun naker.
"Na, balong saha
kituh?"
"Kapan balong urang”
"Cek saha, hah,
balong urang?", bari ngomong kitu téh ngan gampleng-gampleng baé pamajikan
ditampilingan. "Bisi teu nyaho, éta téh balong titipan Pangéran, nya kitu
deui eusina. Urang mah darma katitipan." Naringal kuring
nampilingan pamajikan, tatangga-tatangga pating jarerit sing éling sing éling.
Breg ngarogrog.
Tapi nu ditampilinganana
mah teu naha teu néhé, ditanya naon nu nyeri oge teu néhé, ku tatangga, kalah
ku rungah-ringeuh.
"Baruk naon nu
nyeri? Nyeri ku naha?"
"Rek naraon arandika
ka dieu?" cek kuring morongos ka nu araya, bari dipelong beungeutna
saurang-saurang, "Pamajikan-pamajikan kuring!"
"liih abong-abong nu burung," témbalna bari
tinglaléos ngajarauhan.
Rengkenek kuring
igel-igelan bari ceuceuleuweungan, haté ni'mat ku geus bisa ngawarah pamajikan
nu geus wani-wani aku-angga kana barang-barang titipan Pangéran.
Tah kajadian harita nu ku
kuring dicaritakeun dina awal ieu carita téh. Keur ni'mat-ni'matna motah, aya
telepon kana ceuli: "Tuh budak nu ingkud-ingkudan parieuskeun sukuna anu
cacad téh!" Kabireungeuh ti kajauhan Si Odon anak tatangga budak lalaki
umur welasan taun, ingkud-ingkudan ka lebah dieu. Meureun di dituna mah rek
milu jeung babaturanana ngaréak-ngéak kuring. Sakanyaho, Si Odon téh geus tanpa
daksa ti leuleutik, dampal sukuna anu katuhu teu bisa napak kana taneuh, tapi
nyangigir nyanghareup ka jero. Atuh ari leumpang téh nya pengkéh nya
ingkud-ingkudan, da nincakna suku nu katuhu mah lain ku dampalna téa, tapi ku
gigirna.
Bari terus igel-igelan
jeung tetembangan, kuring ngadeukeutan gumplukan barudak. Geus deukeut pisan,
buriak barudak téh lalumpatan bari salusurakan. Ku lantaran Si Odon mah teu
bisa lumpat tarik, atuh gaceg waé pundukna ku kuring ditéwak. Manéhna
teterejelan bari jejeritan. Kolot-kolot anu tadi narangtung baé di kajauhan,
ayeuna ngambreg nyalampeurkeun, tingcorowok nitah ngalesotkeun Si Odon. Persis
waktu maranéhna daratang ka hareupeun kuring, nu paparahna mah rek narulungan,
dampal suku Si Odon ku kuring diparieuskeun, satakerna. Lain ukur ngaderekdek,
tapi sorana pating beletok, sada tulang potong. Atuh jelema-jelema anu ngadeugdeug
teh pohara rareuwaseunana, malah rea nu tingjarerit. Anéhna, Si Odonna mah anu
tadi teterejelan jeung tulung-tulungan ogé, kalah ka cicing, bangun teu nyeri-
nyerieun sukuna diparieuskeun nepi ka ngabeletok téh.
Ajaib, kuring oge da
ngarasa anéh, sanggeus Si Odon ku kuring dilésotkeun, manéhna lumpat cara nu séjén.
Sukuna nu tanpa daksa téh, ngadak-ngadak cageur teu béda jeung sukuna anu kénca,
teu béda jeung suku urang.
Naringal suku Si Odon
jadi cageur teh, nu araya di dinya euweuh nu lemek sungutna marolongo nangtang
laleur. Ari kuring tuluy igel-igelan jeung ceuceuleuweungan deui, atuda haté
ni'mat ku geus bisa nyageurkeun budak anu tanpa daksa, anu saumurna jadi
pamoyokan babaturanana.
Isukna waktu manceran,
kencling kuring indit ka pasar, da aya telepon kana ceuli ngabéjaan harita
pisan kudu lalajo nu balanja. Datang téh ka pasar, nenjo nu keur oray-orayan
ngantri béas. Awéwé lalaki, di antarana réa aki-aki nini-nini jeung barudak,
mangkaning di nu panas nongtoréng. Jorojoy haté karunya. Buru-buru kuring asup
ka toko béas langganan, trét nyieun bon dua kintaleun, mayarna kumaha
pamajikan. Tara sok teu percayaeun, da nyahoeun kuring réa duit bawa ti Jambi.
Nu keur alantri ku kuring
dicalukan, leut ngabrul nyampeurkeun. Béas nu dua kintal téh ku kuring
dibagikeun, aya nu tilu léter, aya nu opat léter. Henteu meuli, gratis. Ngan
sajongjongan geus amrin. Ningal maranéhna aratoheun, atra kagambar dina
beungeut-beungeutna anu sarepa, haté kuring pohara ni'matna. Rengkenek kuring
igel-igelan bari ceuceuleuweungan. Anu tadi dibaréré béas oge, komo barudakna,
bari naranggeuy boboko béas teh milu nyarurakan jeung maroyokan: "Mang
Dipdip gélo! Mang Dipdip gélo!"
Datang ka imah pamajikan
nganaha-naha, naha cenah ngabon béas réa-réa teuing, keur naon. Teu dijawab ieuh,
malah kuring malik nanya: “Kumaha geus dibayar?"
"Parantos”, walonna.
"Ku duit saha?'
"Ku artos ....
titipan Pangéran."
Rengkenek kuring
igel-igelan, da ni'mat atuh ngadéngé jawab pamajikan anu sakitu simpatikna.
Ngeng telepon kana ceuli,
kudu indit ka tatangga désa, nepungan Ki Jaya. nanyakeun imahna téh imah saha.
Ki Jaya téh jelema beunghar jeung pamingpin. Malah beunghar téh, nyieun gedong
sagala, sangggeus manehna jadi pamingpin, da saméméhna mah jelema kokoro nyoso.
Kencling kuring nepungan. Sanggeus pahareup-hareup, pok kuring nanya:"Ieu téh bumi saha,
Ka?"
"Naha kitu?"
jawabna morongos.
"Ah hayang terang baé."
"Imah Déwék!"
Ngeng deui telepon:
"Jelemana mah tong dinanaon, imahna baé duruk!"
Kuring ngaléos bari teu
permisi-permisi acan. Kadéngé Ka Jaya gegelendeng: "abong-abong nu gélo
...."
Balik deui kuring
ngajingjing minyak tanah sakaléng, meunang ngabon ti Si Bopéng. Bur-bur minyak
ku kuring diséblok-séblokkeun kana imah Ki Jaya. Méméh nu bogana jeung
tatangga-tatanggana bisa ngahalangan, geus gur mantén ku kuring disundut.
Seuneu ngabela-bela.
Rengkenek kuring
igel-igelan, teuing da rarasaan téh ni'mat téh. Jelema-jelema jeung Ki Jaya,
lain ribut mareuman seuneu, tapi kalah ka ngaraponan kuring. Atuh gedong jeung
eusina téh ledis jadi lebu.
Kana awak mimiti bak-buk-bek
nu nonjok nu neunggeul, malah aya nu ku batu sagala. Tapi teuing bet teu karasa
nyeri. "Ulah ngalawan! Turutkeun baé kahayang maranéhna," cek telepon
kana ceuli téh. Reketek-reketek kuring diborogod, leungeun dibakekeng ditahan
kana tangkal buah, suku dibeungkeut dicangcang kana tangkal jambu, bari hantem
pada neunggeulan. Kuring peureum bari ngahénén, rarasaan pohara ni'matna.
Nyah beunta, katingal aya
pulisi tiluan, tukangeunana jelema-jelema anu tadi ngaraponan mani ngaregreg."Udaran
panyangcangna, tuluy gotong asupkeun kana jip!" salasaurang pulisi ti nu
tiluan maréntah ka anu araya di dinya.
"Lawan!" cek
telepon téh kana ceuli Kuring.
Kuring usik, brét-brét
tambang-tambang nu nalian téh paregat sorangan. Pulisi jeung nu araya kabéh
aralohok, arengeuheun sotéh sanggeus ku kuring ditangtang. Breg maranéhanana
rampak maju,ngangseg ngoroyok. Sebrut kuring narajang, ngamuk nguwak-ngawik. Nu
disépak ngajengkang, nu ditajong ngajolopong, nu dijejek ngajehjer. Batu jeung
paneunggeul bak-bik-bek kana awak jeung kana sirah, tapi taya nu karasa nyeri.
Ningal kitu jelema-jelema réa nu mimiti nungtutan lalumpatan, tapi ku kuring
terus dibeledig diubrak-abrik. Dor! Dor! pulisi ngabekaskeun péstolna, tapi
taya nu keuna, nembak ka luhur meureun nyingsieunan. Ayeuna jelema-jelema
birat, malah pulisi-pulisi ogé ngalalacir. Kadéngé jipna ngagerung, baralik
kawasna mah. Kuring balik ka lembur bari igel-igelan jeung ceuceuleuweungan.
Isukna janari kénéh,
kuring gé can hudang-hudang acan geus aya nu pupuntenan. Nyah kuring beunta, ngéng
telepon kana ceuli: "Turutkeun kahayang tamu teh, da ieu mah pamingpin
bener."
Teu mandi-mandi acan,
ukur sibeungeut, buru-buru kuring nepungan tamu téa ka hareup. Kasampak téh
Bapa Bupati geus calik. Dicalikeun ku pamajikan tayohna mah.
"Cageur Mang Dipa téh?"
saurna bari ngasongkeun pananganana ngajak sasalaman.
"Pangésto,
nun," tembal kuring bari munjungan.
"Tadina mah kuring
ka dieu téh rék engké pabeubeurang, tapi lantaran ngadadak aya interlokal jam
tujuh kudu ka Jakarta, nya maksakeun ayeuna subuh-subuh. Ku kuring gé kapikir,
tangtu baris ngabarubahkeunana mah ka Mang Dipa téh, tapi da kumaha da kapaksa
téa."
"Teu sawios, malah
nuhun baé nu aya kanggo abdi mah, Bapa parantos kersa rurumpaheun ka rorompok
butut."
"Malah ti baréto aya
maksud nepungan téh, basa Mang Dipa kakara datang ti Jambi, rék ménta oleh-oleh
béjana rada mucekil usaha téh?"
"Kaleresan baé abdi
teh dipercanten katitipan dunya ku Pangéran. Teu bentén sareng Bapa, kaleresan
ku Alloh SWT dipercanten katitipan pangkat."
Bapa Bupati ngahuleng
bari unggut-unggutan. Tuluy neuteup seukeut pisan ka kuring, tapi bari teu lemék.
Ayeuna kuring nu réa nyarita, nyaritakeun pangalaman babakuna mah. Dina tungtung obrolan,
Bapa Bupati ngajak kuring sangkan daék dibawa ka dayeuh. Ku lantaran cek
telepon ogé kudu nurut kana kapalayna nya kuring daék milu. Sihoréng anjeunna
teh dikawal ku pulisi anu samagréng, satilu-tilu, ngadaragoan dina jip.
Caritana dius kuring milu ka dayeuh. Nepi ka dayeuh, kuring diasupkeun kana sél
paranti nutup nu gélo.
Poé ka opat kuring
ditahan, kira-kira pecat sawed .... ngeng baé aya telepon kana ceuli: "Geura
balik, pamajikan mamataeun!"
"Enya, kumaha
kaluarna, da seél disosi pageuh, jeungna mun bisa ka luar ogé tina ieu sél,
moal bisa ka luar ka jalan, nu jaraga sakitu ngaregregna."
"Hayang henteu
balik?"
"Puguh hayang
mah."
"Sok atuh meungpeung
isuk kénéh."
Jung kuring nangtung, ceg
kana panto sel digujrag-gujrag, bray muka. Tuluy ka luar, nu jaraga bangun api
lain pisan. Datang kana panto ka luar, golotrak nu ngajaga panto téh
mangmukakeun, léos kuring ka jalan. Clak kana oplét nu kabeneran keur nurunkeun
panumpang saurang.
Datang ka imah. Pamajikan
nyarita tas mayar parurugi ka Ki Jaya, nu imahna diduruk téa. Teu dijawab ieuh,
da kitu alusna.
Kabeneran harita téh poé
Jumaah. Jelema-jelema anu rék Juma'ahan geus mimiti ngaleut. Rengkenek kuring
igel-igelan bari ceuceuleuweungan, ngadatangan jelema-jelema anu teu arindit ka
masjid. Nu katéwak gampleng gampleng diteunggeulan, nu séjénna birat lalumpatan
arindit ka masigit Jumaahan. Unggal poé Juma'ah kuring sok ngeleyeng baé mapayan
imah-imah, bisi aya nu teu jumaahan. Nu teu boga samping jeung kerepus, ku
kuring dipangmeulikeun. Mun kabéh jelema-jelema sadésa awéwé-lalaki kolot-budak
geus arindit ka masigit, haté ngarasa pohara ni'matna. Rengkenek kuring
igel-igelan bari tetembangan:
Kuring lain ngaji kosar,
nya biko nya kasar.
Kuring lain ngaji dosar,
nya bodo nya sasar.
Tapi kuring ngaji gosar,
digogo bari disasar.
Ngaji rasa,
bodo!
Manglé No. 200
Juli 1969
“Sawidak
Carita Pondok”
Pedalan PT. Manglé Panglipur, Bandung.
Citakan I taun 1984 kaca
181-189
No comments:
Post a Comment